Na  zako?czenie tryptyku - "Ryby Miesi?ca" – we?miemy na warsztat ryb?, na któr? sezon rozpoczyna si? w lipcu. Jak zapewne si? domy?lacie, b?dzie to król polskich rzek i jezior, jego wysoko?? sum.

Sumy to pot??ne ryby, a w naszych wodach równie? ?yj? fenomenalne egzemplarze tego gatunku. Mimo to rzadko si? zdarza, ?eby kto? powiedzia? mi: „Tak, widzia?em suma na ekranie echosondy”. Dlaczego tak si? dzieje? Jestem prawie pewny, ?e sum wcale nie jest tak rzadkim go?ciem na ekranach naszych echosond. Bardziej prawdopodobne jest to, ?e trudno jest nam rozpozna? echa zostawiane przez w?satego giganta.

 Zobaczy? to znaczy zrozumie?. Dlatego przygotowa?em dla Was dwie strategie rozpoznawania sumów.

Pierwsza z nich opiera si? na zwyk?ej echosondzie 2D i mo?na j? nazwa? krótkodystansow?, gdy? obserwacja b?dzie si? odbywa? bezpo?rednio pod ?odzi?. Jedn? z najlepszech echosond u?ywanych do ten metody jest oczywi?cie hit od Lowrance czyli echosonda Lowrance HDS 5 lub jej ta?sza wersja czyli echosonda Lowrance Mark 5X Pro ?owcy sumów cz?sto stosuj? metod? po?owu polegaj?c? na sp?ywaniu z pr?dem rzeki z zawieszonym pod ?odzi? ?ywcem. Bez echosondy na dobr? spraw? nie wiemy, czy przyn?t? interesuj? si? ryby. Sonar pozwoli to okre?li? bez w?tpliwo?ci.

Kiedy? ogl?da?em film z kamery podwodnej usytuowanej nad przyn?t? i wszyscy ci, którzy my?l?, ?e sum po dop?yni?ciu do przyn?ty po?yka wabik natychmiast, myl? si? bardzo. Cz?sto kilka razy op?ywaj? j? dooko?a i muskaj? wra?liwymi w?sami. Dopiero po jakim? czasie decyduj? si? na atak. Ca?? t? „gr? wst?pn?” mo?na obserwowa? na ekranie echosondy i w tym czasie wzmocni? czujno??, wyregulowa? hamulec ko?owrotka i – co mo?e najfajniejsze – odczuwa? silne emocje: we?mie czy nie we?mie?

Obrazek ekranu na dole to ekran echosondy, który pokazuje ciekaw? akcj?.

W trakcie ?owienia w dryfie w?dkarze cz?sto u?ywaj? kwoka. Jest to specjalnie wyprofilowany, najcz??ciej drewniany przyrz?d ze specjaln? ko?cówk?, którym uderza si? w wod?, wywo?uj?c odg?os przypominaj?cy g?o?ne „plum”. Odg?os ten wabi sumy i ich zainteresowanie od razu wida? na echosondzie.

Na grafice widzicie obraz z echosondy w trakcie dryfu z przyn?t? zawieszon? w pó? wody. Ca?y zestaw jest tak umiejscowiony, aby by? w sto?ku sygna?u z przetwornika. Strza?ka A pokazuje tor przyn?ty.

Strza?ka B to ci??arek. Czerwona linia oznaczona strza?k? C to spory sum, który podniós? si? do przyn?ty.

Strza?ka D pokazuje bardzo du?ego suma, który stoi nad dnem. Niestety nie ruszy? si? do wabika, ale warto to miejsce op?yn?? jeszcze raz i zakwoczy?.

 Najcz??ciej sum pojawia si? jako gruba linia odrywaj?ca si? od dna i pod??aj?ca ku przyn?cie. Uwierzcie mi. Chwile pomi?dzy zaobserwowaniem ryby na ekranie i momentem, kiedy sum atakuje, s? po prostu magiczne!

Czas na drug? metod? podpatrywania sumów z u?yciem elektroniki, metod? d?ugodystansow?. Tym razem do akcji wkracza boczny sonar. Boczny sonar zapewnia w?dkarzowi obserwacj? dna po obu stronach ?odzi do odleg?o?ci nawet 50 m. Obraz uzyskany za pomoc? tej funkcji, oczywi?cie przy zachowaniu stabilnego toru ruchu i jednostajnej pr?dko?ci, pozwala wychwyci? nawet bardzo ma?e obiekty le??ce na dnie (pojedyncze ga??zie, kamienie, nawet stare liny kotwiczne).

 Wydaje si? oczywiste, ?e sum mierz?cy np. 1,5 metra, wisz?cy nad pozbawionym innych przeszkód dnem, jest ?atwo zauwa?alny. Równie dobrze widoczne s? ryby, które p?ywaj? w toni. Ale jest jeden warunek (ja nazywam go „ustawianiem celownika”) zwi?zany z nasz? zdolno?ci? do w?a?ciwego interpretowania obrazu z echosondy. Taka zdolno?? przychodzi, niestety, z czasem i ilo?ci? godzin sp?dzonych na wpatrywaniu si? w wy?wietlacz.

 Aby pomóc Wam zrobi? pierwszy krok, zamieszczam fotografi? ekranu, który przedstawia suma uchwyconego na obrazie ultrad?wi?kowym.

Fotografia przedstawia obraz boczno-sonarowy z echosondy Humminbirda. Strza?ka A wskazuje echo du?ego suma poluj?cego na mniejsze ryby. Strza?ka B to cie? akustyczny ryby rzutowany na piaszczyste dno. Generalnie zwracajcie uwag? na wszystkie obiekty, które mog? przypomina? ten widoczny na zdj?ciu. W 80 przypadkach na 100 b?d? to aktywnie poluj?ce sumy.

 Boczny sonar to równie? znakomite narz?dzie do badania dna rzeki. Przep?yni?cie w odleg?o?ci 30 m od brzegu doskonale poka?e jego kszta?t, wszelkie zatopione drzewa, wykroty i dziury, które mog? by? potencjalnym schronieniem w?satych gigantów. Dodatkowo obraz widoczny na ekranie mo?na zapisa?, przeanalizowa? w domu i wytypowa? obiecuj?ce miejscówki.

 Jakby tego by?o ma?o, w niektórych urz?dzeniach – niestety z najwy?szej pó?ki – obraz mo?na przetworzy? na jedyn? w swoim rodzaju map?, któr? po wgraniu do urz?dzenia mo?na wykorzystywa? jak normaln? elektroniczn? map?. To dlatego boczny sonar jest tak przydatny. Dlaczego jest to tak wa?ne? Jest bardzo ma?e prawdopodobie?stwo, aby w najbli?szym czasie pojawi?y si? elektroniczne mapy g??boko?ciowe rzek. Wody p?yn?ce zmieniaj? si? zbyt szybko, a badania kosztuj? krocie.

 Nie warto czeka? – map? mo?na zrobi? samemu. Proste obliczenia: p?yn?c z szybko?ci? 10 km na godzin?, jeste?my w stanie spenetrowa? i zapisa? obraz dna rzeki d?ugo?ci 10 km i szeroko?ci do 100 m. Daje to obszar o powierzchni 100 hektarów. Jak du?y obszar mo?na spenetrowa?, p?ywaj?c ca?y dzie? – policzcie sami, a wynik naprawd? Was zaskoczy. Nawet gdy wielka woda zmieni ukszta?towanie dna, kilka godzin nowej eksploracji pozwoli dalej by? na bie??co z podwodn? topografi? naszej rzeki.
Dodam równie?, ?e takie mapki mo?na kopiowa? i udost?pnia? kolegom. Na zako?czenie nieustaj?ca pro?ba o wypuszczanie z?owionych ryb.

Pozwólmy im dorasta? do wielkich rozmiarów. Wszak im wi?ksza ryba, tym wi?ksze emocje.

Pozdrawiam Cezary Karpi?ski
 

Echosondy w?dkarskie